بررسی زیست بوم در شعر فروغ فرخزاد بر اساس نظریۀ بوم فمینیسم
نویسندگان
چکیده
در میان مطالعات میان رشته ای، نظریه ادبی بوم نقد که به مطالعه ادبیات و زیست بوم می پردازد نظریه ای کمتر شناخته شده و در عین حال، درخور توجّه در این گونه مطالعات است. بوم نقد، بازگشتی دوباره به پیوند خواننده، متن و جهان است و واکنشی در برابر پسامدرنیسم و پساساختارگرایی به شمار می رود که به مطالعه بین ادبیات و محیط زیست می پردازد؛ لذا این نظریه، با جنبش اجتماعی و فکری فمینیسم که به ارتقای موقعیت اجتماعی زنان در جامعه می اندیشد، پیوند یافته است. یکی از جنبش های فمینیستی که به بررسی دلایل نابودی طبیعت و محیط زیست می پردازد و نیز به ستیز با استثمار زنان در اجتماع برمی خیزد و بر این باور است که این استثمار در پناه روابط مردسالارانه و تنزّل جایگاه زن و طبیعت صورت گرفته، «مکتب اصالت زن ـ طبیعت» (بوم فمینیسم) است که از پیوند «بوم نقد» و «فمینیسم» شکل گرفت. برابری های اجتماعی، تبیین موقعیت زنان و ارایه تصویری از جامعۀ مطلوب برای همه، از جمله اصول و مبانی فمینیسم است. اساسی ترین پرسش مکتب «بوم فمینیسم» این است که مردان تا چه حد حق دارند در آثار ادبی از سوی زن سخن بگویند؟ جدی ترین بحث های نقد فمینیستی در زبان فارسی را می توان در شعر «فروغ فرخزاد» یافت. او نخستین شاعری است که احساسات زنانۀ خود را آزادانه تر از دیگران بیان کرده و زبان و اندیشۀ او، کاملاً زنانه، لطیف، پاک و بی آلایش است. این مقاله می کوشد تا نگرش بوم فمینیسم رادرشعر فروغ فرخزاد بازشناخت و واکاوی نماید؛ از این رو، «هستی شناسی طبیعت»، «فصول و گردش ایّام»، «عناصر چهارگانه»، «درخت و گیاه» و «موجودات زمینی و آسمانی» در پیوند با زبان و اندیشۀ فروغ فرخزاد مورد کنکاش قرار گرفته است. مقالۀ حاضر می کوشد به این پرسش پاسخ دهد که در شعر و افکار شاعر، مفاهیم طبیعت گرایانه تا چه اندازه بازتاب داشته است و دغدغههای فروغ فرخزاد نسبت به محیط و زیست‌بوم خود چگونه بوده است.
منابع مشابه
بررسی زیست بوم در شعر فروغ فرخزاد بر اساس نظریۀ بوم‌فمینیسم
در میان مطالعات میان‌رشته‌ای، نظریه ادبی بوم‌نقد که به مطالعه ادبیات و زیست‌بوم می‌پردازد نظریه‌ای کمتر شناخته‌شده و در عین حال، درخور توجّه در این‌گونه مطالعات است. بوم‌نقد، بازگشتی دوباره به پیوند خواننده، متن و جهان است و واکنشی در برابر پسامدرنیسم و پساساختارگرایی به شمار می‌رود که به مطالعه بین ادبیات و محیط زیست می‌پردازد؛ لذا این نظریه، با جنبش اجتماعی و فکری فمینیسم که به ارتقای موقعیت ا...
متن کاملتحلیل شعر فروغ فرخزاد بر اساس آرکی تایپ
مهم‌ترین اصطلاح مکتب روانکاوی یونگ «آرکی تایپ» است. آرکی تایپ افکار غریزی و مادرزادی و تمایل به رفتارهایی است که انسان‌ها طبق الگوهای از پیش تعیین‌شده انجام می‌دهند یا به تعبیری تصاویری هستند که به ناخودآگاه بشر راه یافته‌اند. این افکار و تمایلات در مذاهب، اسطوره‌ها و نوشته‌های ادبی خودنمایی می‌کنند. فروغ یکی از شاعران بنام معاصر ایرانی است که شاید به سبب رنج‌هایی که در زندگی ...
متن کاملاسطورۀ قهرمان در شعر فروغ فرخزاد
کهن الگوی قهرمان در میان دیگر کهن الگوها، اهمیت اساسی دارد، زیرا با هدف اصلی اسطوره که هدایت انسان به سوی شناخت خود و درک هستی است، مطابقت دارد. الگوی جامعی که جوزف کمپبل از مراحل سیر قهرمان اسطوره-ای ارائه داده است، برای بررسی و تحلیل بهره‌گیری آگاهانه و ناخودآگاه شاعران معاصر از مفاهیم اسطوره‌ای، قابلیت فراوان دارد. گفتار پیش رو، سعی بر آشکار ساختن روند خویشتن‌یابی و کشف جنبه‌های تاریک ذهنیِ ف...
متن کاملبازتاب کهن‌الگوی مادر در شعر فروغ فرخزاد
کهن‌الگوها پندارهای مشابه ملل مختلفند؛ نوعی تصویر ذهنی جهان‌شمول که می‌توان بر اساس آن شخصیت و فردیت شاعران را ارزیابی کرد. یکی از مهم‌ترین کهن‌الگوها, مادر است که در مظاهر ویژه‌ای جلوه می‌کند. فروغ فرخزاد توانسته است هردو سوی مثبت و منفی این کهن‌الگو را در اثر هنری خود نمایان سازد. هدف اصلی این پژوهش تبیین روند کسب فردیت با ردیابی بازتاب کهن‌الگوی مادر در شعر فروغ فرخزاد است. در این پژوهش ب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه مطالعات نظریه و انواع ادبیجلد ۱، شماره ۲، صفحات ۱۱۵-۱۴۲
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023